Afrika-strategie van Noord-Korea en wat het betekent voor het Westen

Een nieuwe fase van globalisering en een potentiële proxy-oorlog

Terwijl Noord-Korea zich consequent heeft gericht op een aantal specifieke Afrikaanse landen zoals Ethiopië, Angola en Tanzania, ongeacht de veranderingen in het regime, is de reden achter het smeden van deze koppelingen in de loop van de tijd aanzienlijk overgegaan. Tijdens de Koude Oorlog richtte Noord-Korea zich op Afrikaanse landen om de legitimiteit van Zuid-Korea te ondermijnen en een beeld te versterken in de Derde Wereld van Zuid-Korea als een door de VS gelieerde keizerlijke klantstaat. Noord-Korea was actief obstructief in het weigeren van het lidmaatschap van Zuid-Korea aan de niet-afgestemde beweging door Afrikaanse steun te curren, en zijn alliantie met Egypte was met name cruciaal om dit doel te bereiken.
Vanwege de persoonlijke invloed van Nasser en de Pan-Arabische nationalistische erfenis, had Egypte een belangrijke symbolische leiderschapsrol in de niet-afgestemde beweging. De vertraagde erkenning van Zuid-Korea werd ontegenzeggelijk veroorzaakt door uitgebreide Noord-Koreaanse militaire hulp aan Egypte tegen Israël. De inzet van Noord-Korea ten opzichte van Egypte reikte verder dan de gebruikelijke middelen om allianties te beveiligen via wapencontracten en SCUD-raketzendingen voor actieve gevechtsplichten; als Noord-Koreaans luchtmachtpersoneel, eigenlijk Egyptische militaire vliegtuigen vloog tijdens de oorlog van 1973.
De ineenstorting van het communisme als een ideologische kracht heeft geleid tot een brede erkenning van Zuid-Korea onder de Derde Wereldlanden, en de mogelijkheid voor Noord-Korea om verdere diplomatieke overwinningen te behalen was in de jaren negentig ernstig beperkt . Daarom verschoof de beweegredenen die de Noord-Koreaanse defensieverbindingen met Afrika motiveren, van het bijdragen aan een ideologische strijd naar het veel minder ambitieuze doel om volledig internationaal isolement te vermijden.
De zwakke macht van Noord-Korea in de defensiesector heeft het overleefd sinds de Koude Oorlog vanwege zijn unieke benadering van wapenverkoop. Grote mogendheden zoals de Verenigde Staten, Rusland en China hebben wapenverkopen meestal gebruikt voor inkomsten, diplomatieke hefboomwerking of het creëren van klantstaten. Noord-Korea, als mindere macht, heeft geen wapencontracten uitgevoerd met verwachtingen van dit soort terugkeer en heeft in plaats daarvan actief de ontwikkeling van militaire faciliteiten in landen als Nigeria en Madagascar bevorderd.
Ironisch genoeg investeert Noord-Korea in de defensiesectoren van Afrikaanse landen voor korte inkomsten op de korte termijn en verlies op de lange termijn, omdat de ontwikkeling van inheemse defensiesectoren deze landen zal afhouden van hun afhankelijkheid van Noord-Koreaans militaire steun. Desalniettemin verklaart het interne militaire ontwikkelingsfacet van de Afrika-strategie van Noord-Korea waarom Afrikaanse landen westerse veroordeling en isolatie hebben gewaagd door te gaan met een frauduleus regime als Noord-Korea. Hun strategische calculus is gebaseerd op de veronderstelling dat de langetermijnbaten van samenwerking met het Noord-Koreaanse regime opwegen tegen het risico van tijdelijke westerse vervreemding.
Daarom moeten westerse beleidsmakers die de veiligheidsdreiging van Noord-Korea willen beperken verder kijken dan de regio Azië-Pacific en de onmiddellijke gevaren die de nucleaire opbouw vormt voor Japan en Zuid-Korea, en ook opletten aan het wapennetwerk van Noord-Korea in de ontwikkelingslanden, met name in Sub-Sahara Afrika, die voorkomen dat het regime economisch instort. Wil een beleid van internationaal isoleren van Noord-Korea levensvatbaar zijn, dan moeten landen ten zuiden van de Sahara die opzettelijk internationaal recht overtreden door Noord-Koreaanse militaire hardware te kopen, op zijn minst te maken krijgen met de geloofwaardige dreiging van sancties en economische gevolgen.
Als ontwikkelingslanden in Sub-Sahara Afrika kunnen worden afgeschrikt om de VN-sancties tegen Noord-Korea volledig na te leven, kan de stabiliteit van het regime slechter worden en kunnen de kosten van subsidiëring van Noord-Korea oplopen tot een niveau dat kan ertoe leiden dat zelfs zijn langetermijnsponsors, China en Rusland terugschroeven of op zijn minst hun alliantie-verplichtingen aan Noord-Korea voorwaardelijker maken. De onwil van westerse beleidsmakers echter om verder te kijken dan de irrationele Noord-Koreaanse troep en de mechanismen achter het overleven van het regime echt te onderzoeken, maakt het onwaarschijnlijk dat een dergelijk vooruitzicht in de nabije toekomst vruchten zal afwerpen.
Op 11 juni 2015 onthulde een VN-rapport dat Noord-Korea scheepsmotoren en vervangende onderdelen voor militaire patrouilleboten had geleverd aan Angola, in strijd met VN-sancties. Soortgelijke langlopende contracten voor militair materieel zijn ook ontwikkeld tussen Noord-Korea en Oost-Afrikaanse landen, zoals Oeganda en Tanzania. De handelspartnerschappen van Noord-Korea met anti-westerse regimes in Afrika bezuiden de Sahara zijn grotendeels gevormd onder de radar van de westerse media, die haar aandacht meestal hebben gericht op Chinese economische investeringen in Afrika als het belangrijkste verbindingspunt tussen Afrika en de Azië-Pacific regio.
Onvoldoende aandacht voor de bilaterale defensiekoppelingen van Noord-Korea heeft ten onrechte bijgedragen aan een irrationeel beeld van het buitenlands beleid van Noord-Korea. Wat Afrika betreft, heeft Noord-Korea echter een coherente strategie en moeten de bilaterale defensiebanden met Afrikaanse landen worden bekeken in de bredere context van de pogingen van Kim Jong-Un om bondgenoten voor Noord-Korea te creëren door middel van gezamenlijk verzet tegen het westerse neokolonialisme.
De pogingen van Noord-Korea om duurzame samenwerking met Afrikaanse strategische partners te smeden, zijn gebaseerd op een tweeledige strategie: soft power building en de strategische versterking van de productiecapaciteit van de defensiesector in de Afrikaanse landen. Terwijl de verschrikkelijke economische prestaties van Noord-Korea in de afgelopen decennia, de totalitaire regime-structuur en de achteruitgang van het communisme als een ideologische kracht ertoe hebben geleid dat het als een paria-staat in het Westen werd gezien, is de Afrika-strategie van Noord-Korea een opvallend voorbeeld van hoe het regime heeft geprobeerd het internationale isolement verbeteren en een anti-westerse identiteit creëren die op het wereldtoneel kan worden geprojecteerd.
De Soft Power-campagne van Noord-Korea in Afrika bezuiden de Sahara
Op 2 november 2014 rapporteerde de UK Independent dat het titulaire staatshoofd van Noord-Korea, Kim Yong-nam, door de Oegandese president Yoweri Museveni was uitgenodigd voor een staatsbanket. Museveni prees het Noord-Koreaanse regime voor zijn leidende rol in de kruistocht tegen het westerse imperialisme. Oeganda is naar voren gekomen als een natuurlijke doelwit bondgenoot voor Noord-Korea, omdat Museveni publieke minachting voor de Britse koloniale erfenis heeft uitgebuit om de westerse pro-democratie en mensenrechtenorganisaties te veroordelen voor het bevorderen van sociaal imperialisme in Oeganda. Museveni is met name kritisch kritisch geweest over westerse homorechtenorganisaties, wier inspanningen drastisch in strijd zijn met wijdverbreide homofobe sentimenten in de Oegandese samenleving.
De perceptie van het Noord-Koreaanse regime ten aanzien van homorechten komt nauw overeen met deze visie, aangezien zijn propagandastations homorechten in het Westen vaak hebben beschreven als het product van morele degeneratie. Sociaal conservatisme en kritiek op westerse aanvallen op 'traditionele waarden' zijn ook kenmerken geweest van het Russische buitenlandse beleid onder Vladimir Poetin, en het is geen toeval dat Rusland en Oeganda eerder dit jaar ook hun economische banden hebben uitgebreid met een olieraffinaderij van $ 4 miljard. Noord-Korea heeft de economische en veiligheidssamenwerking met Rusland versterkt, in combinatie met de inspanningen van Rusland om contact te maken met Oeganda en andere anti-westerse regimes in Afrika. Daarom is de soft power-campagne van Noord-Korea in Afrika bezuiden de Sahara in feite een manier om de inspanningen van Rusland om een alternatief autoritair, sociaal conservatief bestuursmodel voor de ontwikkelingslanden te presenteren, los te laten.
Koude oorlogslegaten en de Noord-Koreaanse wapenhandel
Naast de diepe verdenking van de bevordering van de westerse burgerlijke vrijheden, hebben de landen die Noord-Korea het meest heeft getroffen voor zijn soft power-offensief reeds bestaande partnerschappen uit de Koude Oorlog met het DVK-regime gehad. Ethiopië, bijvoorbeeld, is de afgelopen jaren een cruciaal punt geweest voor Noord-Koreaanse munitie-export en bewapeningstechnische projecten, en het partnerschap tussen Ethiopië en Pyongyang dateert uit de jaren zeventig. De communistische militaire dictatuur van Mengistu bereikte tijdens de burgeroorlog in de jaren tachtig actief het hof van Noord-Koreaanse militaire adviseurs, waardoor een vitale historische erfenis ontstond voor de huidige defensieovereenkomsten.
Noord-Koreaanse inspanningen voor defensiecapaciteitsopbouw in Afrika bezuiden de Sahara